W tym roku firma Motoroma obchodzi 20-lecie istnienia. To dobry czas na podsumowanie naszej dotychczasowej działalności. Istniejemy od 1984 roku i na początku naszej działalności, wcale nie budowaliśmy silników. Zapewne wielu z Was zaskoczę, że początkowo firma zajmowała… tworzywami sztucznymi. Początkowo produkowaliśmy różnego rodzaju wyroby – głownie zabawki dla dzieci. I tutaj muszę się pochwalić – w naszej firmie powstała jedna z pierwszych zabawek mechanicznych, a dokładnie walec poruszający się w obu kierunkach. Następnie zajęliśmy się renowacją i sprzedażą skuterów sprowadzanych z Chin oraz motocykli sprowadzanych z Włoch. Prowadziliśmy również serwis i sprzedaż oryginalnych część do motocykli i skuterów włoskich. Silnikami i napędami do paralotni zaczęliśmy się zajmować dopiero od 2002 roku.
Pierwszy silnik wyprodukowany w 2002 roku
Pierwszy silnik 2 cylindrowy Bokser 350 ccm
Ostatnie 20 lat to ciężka praca naszego zespołu i wiele lat modernizacji naszych produktów. Pierwsze silniki produkowaliśmy z części motocyklowych, bazując jedynie na naszych własnych karterach. Produkowaliśmy dodatkowo koła pasowe przekładni. Jeśli chodzi o wały korbowe, to były obrabiane w naszej fabryce. Droga do sukcesu nie była usłana różami, lecz pracowaliśmy ciężko, zdobywając doświadczenie, stale modernizując nasze silniki.
Pierwsze kartery były odlewane, a następnie obrabiane i malowane. Współcześnie wiele elementów wykonujemy na maszynach CNC. Dla przykładu obecnie produkowane kartery są wykonywane z płyt materiałowych o podobnej wytrzymałości jak stal, zaś produkcja przy pomocy maszyn CNC daje olbrzymią dokładność i powtarzalność produkcji.
Produkujemy wersje siników z cylindrem skierowanym w dół, w układzie poziomym oraz z cylindrem ustawionym pod kątem 45 stopni. Dzięki temu zapewniamy szeroką gamę silników, zaś jeśli chodzi o rozruch, nasze kartery są przystosowane do rozrusznika ręcznego lub elektrycznego. Oferujemy także wersje silników chłodzone cieczą.
Jeśli chodzi w wały korbowe, to przeszły one długą ewolucję. Choć obecnie produkowane wały są bezawaryjne, wymagało to wielu modernizacji. Pierwsze wały pochodziły ze skuterów włoskich. Były one przez nas odpowiednio modyfikowane. Kolejne wersje były stale modernizowane. Ich skok wynosił 52 mm i były one wyposażone w przeciwwagi włoskiej firmy specjalizującej się w produkcji wałów korbowych. Kolejne wersje to gotowe wały sprowadzane z Włoch o skoku 53 mm. Współczesne wały korbowe posiadają skok 54 mm, wzmocnione czopy pod łożyska 25 mm oraz czop stopki korbowodu 22 mm. Są one zamawiane w Jasil Portugalia – firmy specjalizującej się w produkcji wałów korbowych.
Historia tłumików
Pierwsza krótka seria naszych silników posiadała tłumik wykonany z blach spawanych, zamocowany pod silnikiem. Następnie zmodernizowaliśmy konstrukcję tak, aby zamocować wydech nad silnikiem. Był on produkowany metodą wyciskania dwóch spawanych blach olejem lub sprężonym powietrzem Początkowo część rezonansowa miała jeden przegub, lecz od kilku lat nasze układy wydechowe wyposażone są w dwa przeguby. Część wytłumiająca (końcówka tłumika) miała wcześniej średnicę 50 mm i była anodowaną na złoty kolor. Obecnie od 3 lat stosujemy znacznie bardziej wyciszające końcówki tłumika o średnicy 60 mm. Nowe tłumiki przypominają tworzywa węgla. Wersje silnika z cylindrem poziomym lub pod kątem 45 charakteryzują się wylotem gazów skierowanym do dołu, co znacznie wyciszyło pracę silnika. Obecnie testujemy tłumik o innej konstrukcji we współpracy z konstruktorem Kajanem.
Rozruch silnika
Modernizacji uległ także rozruch silnika. W rozruszniku ręcznym stosujemy obecnie dużo większe koło pasowe, na którym nawinięty jest sznurek szarpaczki. Dodatkowo, aby jeszcze bardziej ułatwić rozruch, w cylindrze wykonywany jest otwór dekompresyjny. Zmiany Zmiany te pozwoliły na zmniejszenie siły rozruchu i możliwe jest uruchomienie silnika niewielką siłą – nawet podczas lotu.
W wersji z rozruchem elektrycznym zostało zmienione przełożenie koła zębatego w rozrusznika z 16 na 14 zębów oraz koła zamocowanego na wale korbowym z 82 na 84. Dzięki temu, rozruch jest znacznie lższejszy pomimo dużego stopnia sprężania.
Należy wspomnieć o takich zmianach jak wykonywanie owiewki z tworzywa węglowego o specjalnym kształcie (tunel) nad głowicą. Usprawnienie to znacznie obniża temperaturę pracy silnika. Dodatkowo obecnie produkowane duże koła pasowe pozbawione są roków, jednocześnie zwiększając szerokość paska napędowego PJ 508 z 13 do 16 rowków. Wprowadziliśmy także dodatkową przekładkę z preszpanu pomiędzy gaźnikiem a karterem, co zwiększyło separację cieplną gaźnika. Jednocześnie nie zapomnieliśmy o posiadaczach starszych wersji silników. Z tego powodu wszystkie zmiany i usprawnienia są dobierane w taki sposób, aby mogły być zastosowanie we wszystkich poprzednio wyprodukowanych silnikach – nawet tych z 2002 roku.
Zdjęcia obecnie produkowanych silników
Silnik RK1-180
Silnik RK1-180/45
Silnik RK1-180LC
Silnik RK1-180//90
Parametry silnika 1 cylindrowego:
- Pojemność: 176 ccm
- Cylinder: z otworem dekompresyjnym o średnicy 65 mm
- Wał korbowy: o czopach wzmocnionych i o skoku 54 mm
- Karter: wykonany z płyty o wysokich właściwościach mechanicznych na CNC
- Gładź cylindra: pokryta nikasilem Zapłon CDI
- Rozrusznik: ręczny o powiększonym kole lub elektryczny o mocy 0,27KW
- Stopień sprężania: 1:10,5
- Moc: 27KM przy 7600 obr./min
- Siła ciągu: około 70 kG
- Układ zasilania: membranowy z 6 wlotami palilowymi i gażnikiem Walbro WB37
- Układ wydechowy: z rurą rezonansową i końcówką wyciszającą fi 60 mm
- Napęd śmigla: przenoszony przy pomocy kół pasowych o przełożeniu 1:2,8 i paska mini V
- Naciąg paska: przy pomocy mimośrodu
- Zużycie paliwa: około 3-5 L
- Masa silnika: z rozruchem ręcznym 14,7kg, z elektrycznym 15,8 kg
Silnik dwucylindrowy Bokser 350 ccm z podwójnym zapłonem
Trajka z silnikiem Bokser 350 ccm
Parametry silnika 2 cylindrowego:
- Rodzaj silnika: bokser dwusuwowy
- Cylindry: aluminiowe, pokryte nikasilem
- Pojemność: 350 CCM
- Stopień sprężania: 1:10
- Moc: około 35KM,
- Siła ciągu: 97- 100kG
- Rozrusznik: elektryczny o mocy 0,36kW
- Zapłon: elektroniczny
- Układ zasilania: membranowy o 6 wlotach z gaźnikiem Dellorto
- Napęd śmigła: przenoszony przy pomocy dwóch kół pasowych oraz paska Mini V
- Przełożenie: 1:2,7
- Naciąg paska: regulowany przy pomocy mimośrodu
- Masa kompletnego silnika: 26 kg (z kompletnym układem wydechowym)
- Przeznaczenie: wózki jedno i dwuosobowe, motoszybowce, łodzie.
Napędy firmy Motoroma
Nasze napędy przez ostatnie 20 lat przeszły rożne modernizacje. Warto zaznaczyć, że zarówno kosze, jak i uprzęże były produkowane przez różnych podwykonawców. Z tego powodu istnieje tak wiele ich odmian.
Obecnie produkowane napędy występują w wersjach z silnikiem z rozruchem ręcznym lub z elektrycznym, z silnikiem o cylindrze skierowanym w dół, poziomo lub pod kątem 45 stopni. Jeśli chodzi o kosze, występują z ringiem pojedynczym lub podwójnym. Kosze mogą być dzielone na 2 lub 4 części i malowane na kolor według życzenia odbiorcy. Jeśli chodzi o uprzęże, oferujemy atestowany sprzęt firmy Dudek Paragliders. W przypadku zawieszenia, oferujemy wersje kosza z zawieszeniem górnym lub dolnym. Zbiornik paliwa o pojemności 12 lub 15l, śmigło węglowe – 2 lub 3 łopatowe.
Kosze do naszych napędów wykonujemy ze specjalnie zamawianych rurek aluminiowych o podwyższonej wytrzymałości. Malowane są one proszkowo 3 warstwami. Wypory przy zawieszeniu górnym wypory wykonane są z rurek stalowych (nierdzewka), natomiast w przypadku zawieszenia dolnego, są one wykonane z płaskownika o odpowiedniej wytrzymałości.
W ramach przepisów ujętych w Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 kwietnia 2018 rok – Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań dotyczących używania tych statków, przeprowadziliśmy testy wytrzymałościowe produkowanych obecnie napędów RK1-180.
Testy odbyły się przy obciążeniu 4 g i wadze pilota do 115 kg. Uwzględniając wagę poszczególnych elementów, obciążyliśmy kompletny napęd siłą 5985 N/598,5 kg.
Podczas takiego obciążenia napęd nie uległ zniszczeniu. Wręcz przeciwnie – nic nie zostało trwale uszkodzone. Czas trwania obciążenia był dłuższy niż 10 minut.
Na zdjęciu powyżej widać jeden z testów, które firma Motoroma wykonuje w ramach wydania zgody dopuszczenia do lotu napędu Motoroma RK1-180 .
Każdy odbiorca otrzymuje instrukcję obsługi napędu i kartę gwarancyjną na okres 2 lat.
Pierwszy napęd MOTOROMA
Trajka z silnikiem MOTOROMA z koszem dwu ringowym
Monotrajka z silnikiem Motoroma
Napęd z koszem jednoringowym dzielonym na dwie części
Napęd z koszem jednoringowym dzielonym na 4 części
W firmie Motoroma wisi mapa Polski, z zaznaczonymi punktami, w których piloci latają na silnikach firmy Motoroma.
W zaznaczonych miejscach na mapie latają piloci z silnikami Motoromy
Tekst: Roman Kapler